EICEE СТУДИСКА ПОСЕТА ВО ХРВАТСКА: НОВИ ИДЕИ И ПАРТНЕРСТВА

Во последните месеци од 2023 година, среде трагедиите и мрачна атмосфера во Македонија (затоа бевме тивки со објавите), АРНО замина на студиска посета во Хрватска, предвидена во рамки на проектот EICEE – Екосистем за екоиновации и циркуларна економија во Западен Балкан. И покрај доцнењето во споделувањето на ова патување, знаењeто добиено од посетата има огромно значење за иднината на социјалните претпријатија и иницијативите за циркуларна економија во Македонија.
Има ли подобар начин да ја започнеме новата година отколку со приказни кои поттикнуваат инспирација и мотивација? Истражете ја целата приказна овде, и заследете нѐна социјалните медиуми (Фејсбук, Инстаграм и ТикТок) за визуелни впечатоци.

Откривање на иновациите во Хрватска: Патување преку кое научивме многу
На почетокот на декември, тимот на АРНО замина на истражувачко патешествие во Риека, Сплит и Дубровник, откривајќи иновативни модели и пристапи во хрватскиот пејзаж. Патувањето имаше за цел да ги зајакне партнерствата и да донесе знаење и инспорација за слични иницијативи дома, благодарение на проектот EICEE.

• Прва Сушачка гимназија- лекција по социјална економија Посетата на Првата Сушачка Гимназија започна со Божиќен пазар – иницијатива за социјално претприемништво организирана од учениците. Собраните средства од продажбата на колачиња и подарочиња беа наменети за поддршка на студенти од маргинализирани групи, давајќи светол пример за потенцијална реплика и во многу гимназии во Македонија. АРНО и ПСГ соработуваат од 2017 година, па така посетата си имаше спонтан тек, каде секој од партнерите даде информации за случувањата и постигнувањата низ годините. Дискусиите, исто така, ги истражуваа потенцијалните идни партнерства, при што добивме целосна поддршка за проектот EICEE од тимот на ПСГ. Тие ветија дека ќе го посетат Регионалниот центар откако ќе се отвори и активно ќе учествуваат во презентирањето на нивни позитивни примери. Друга важна точка на дискусија го призна потенцијалот за мапирање и вклучување на алумни студенти кои се истакнале во социјалното и зеленото претприемништво во компонентата на проектот EICEE посветена на промовирање позитивни примери.
• Риперај– Шампионски пример на кружна економија Риперај, кој работи во рамките на претпријатието за комунална хигиена „Cistoca“, е револуционерниот концепт на место за поправки што се усогласува со принципите 3R (Намали, повторно употреби и рециклирај). АРНО предвидува интегрирање на овој модел во претстојниот Регионален центар во Скопје. Домаќините ни открија дека од своето основање, Риперај успешно поправил над 5.000 предмети, давајќи значителен придонес во заштитата на животната средина. Концептот Repair Shop беспрекорно се усогласува со начелата на производите 3R. Во просторот Риперај, се спроведуваат различни курсеви, на кои се учи употребата на алатки како дупчалки и машини за шиење. Покрај тоа, во објектот се одржуваат едукативни работилници за заштита на животната средина за деца од предучилишна возраст. Жителите на Риека имаат бесплатен пристап до алатките за поправка, благодарение на финансиската поддршка на претпријатието за комунална хигиена „Cistoca“ кое ги покрива сите оперативни трошоци, плати и потребни материјали за одржливо функционирање на просторот.
• Здружение за развој на граѓанското општество СМАРТ: волонтерство и одржливост За време на двочасовната посета на SMART, водечка организација за советување за менаџмент на непрофитни организации, членовите на проектот EICEE се запознаа со нивните минати и тековни проекти. И покрај зафатеноста на  тимот на Smart со подготовките за Меѓународниот ден на волонтерството, тие споделија одлични приказни за проектите кои се усогласени со целите на EICEE, нагласувајќи го развојот на граѓанското општество и вклучувањето на заедницата. Од посетата мораме да ја споменеме и презентацијата на борд играта „Задња Санса“ (Последна шанса), која ги едуцира младите за цели за одржлив развој. SMART, исто така, ги презентираше потенцијалните можности за кофинансирање за EICEE, повици кои резонираат со потребите на проектот, особено за Регионалниот центар. Домаќините, исто така, изразија желба да го поврзат EICEE со локалните претприемачи кои поттикнуваат позитивни концепти за социјална економија.

• STEM* иницијативи во ЦТК, Риека: Поглед во иднината Посетата на тимот на EICEE на Центарот за техничка култура (ЦТК) беше и просветителска и инспиративна. Порано познат како „Народна техника“, ЦТК служи како центар на заедницата што ја поттикнува желбата за истражување и знаење. Тимот на АРНО доби на поклон интересни игри, како „Mind over METER“ кои ќе бидат искористени во претстојните проектни активности. Фокусот на програмите STEM, импресивни електронски лаборатории и дискусии за употребата на 3D печатачи за поправки оставија силен впечаток. Посетата, исто така, поттикна потенцијална соработка помеѓу АРНО и локалните институции, како „Народна техника“ во Скопје, за меѓусебно споделување на знаење.
  *STEM – наука, технологија, инженерство и математика (или анг. Science, Technology, Engineering and Mathematics)
• Здружение Сонце, Сплит: Посветеност за заштита на животната средина Здружението Сонце во Сплит ни ја покажа својата посветеност за заштита на животната средина и одржливост преку волонтерски програми, базар за размена на гардероба и саемот „Донеси и поправи“ – еден куп примери кои се совпаѓаат со нашите планови за градење свест и лобирање во рамки на проектот.
• Пермакултура Далмација, Сплит: Иницијативи за урбана пермакултура Пермакултурата Далмација во Сплит го запозна тимот со урбаната пермакултура, нагласувајќи го значењето на кафулињата за поправка и ангажирањњто на волонтери. Преку нивните примери тие навистина ни оставија впечаток како може работите да се одвиваат по хоризонтално и со граѓански активизам.
• Фокус на CEDRA на ревитализација на неискористените простори: заеднички пристап Студиската посета во Сплит заврши со состанок во CEDRA, партнерите на АРНО во ЕУ проектот EICEE. Акцентот на CEDRA на ревитализација на неискористените простори и нивниот интерес за соработка на меѓународни платформи резонираше со целите на АРНО.
• Мајеутика ДОО –Музеј на црвената историја: Спој на одржливост и општествен импакт Музејот на црвената историја на Мајеутика ДОО во Дубровник прикажа иновативен концепт кој комбинира одржливост со социјална мисија, нудејќи бесплатни тури на ученици – преубав пример на раскажување на историја, ѕиркање во минатото и еко-практиките на граѓаните. Од овој пример АРНО научи многу за storytelling.

• Светски конгрес за претприемачи 2023 (WCE2023): шлаг на тортата Студиската посета кулминираше со престижниот Светски конгрес за претприемачи 2023 година во Дубровник. Мисјата на АРНО беше препознаена со ценетата награда „Млади креатори на векот“, истакнувајќи го извонредниот придонес на организацијата во развојот на претприемништвото во регионот. На WCE2023, претседателката на АРНО ја презентираше успешната работа на организацијата, нагласувајќи го проектот EICEE и отворањето на претстојниот Регионален центар. За време на настанот, тимот на EICEE се вклучи во неколку успешни B2B состаноци со организации и компании од Босна и Херцеговина, Црна Гора, Словенија и Македонија. Дискусиите се фокусираа на меѓусекторската соработка, зелените вештини, практиките за ESG и потенцијалното долгорочно спонзорство на Центарот. Разговорите со регионалните компании се фокусираа и на политиките, потребите на пазарот на труд и споделувањето на инспиративни приказни. Состаноците со колегите од невладините организации имаа за цел усогласување на проектите, разбирање на трендовите на донаторите и можности за соработка во рамки проектот EICEE.

Заклучок: Успешно споделено знаење и нови соработки
Студиската посета на АРНО во Хрватска се покажа како успешна, обележана со стекнување вредни знаења и плодни соработки. Увидите добиени за време на посетата треба да играат клучна улога во унапредувањето на социјалните претпријатија и циркуларната економија во Македонија. Како што проектот EICEE напредува во својата следна фаза, АРНО е посветено на примена на овие знаења и препораки, со цел подобрување на социо-економскиот пејзаж на регионот.